Hetq.am-ը գրում է․
Հայրս երկու հիվանդ, անչափ գեղեցիկ երեխաների հայր էր, երազում էր, որ երրորդը տղա ծնվի: Մեքենայում նստած են հայրս ու մայրս: Տարիների հեռավորությունը չի կարող աննկատ լինել: Ես նրան նոր գույներ եմ տվել: Առնական արտաքինով, լիրիկ սրտով տղամարդ էր, ծոցագրպանում Տերյանի բանաստեղծությունների կանաչ գրքույկն էր պահում, չգիտեմ` արդյոք կանաչը ներծծվել էր հորս մեջ, բայց մի բան հաստատ է`տարիների ընթացքում գիրքը խամրել
էր: Հայրս արտաքուստ փշեր ուներ, տեսնես մայրս երբևէ հասա՞վ նրա կանաչ տարածությանը:
Ուրեմն նստած են մեքենայում, մայրս ասաց` աղջիկ է ծնվելու, հայրս տխրեց, մի քանի րոպե լռեց, հետո ձեռքը ղեկին խփեց, մայրս ասում է` բարձրաձայն հայհոյեց իրեն, որ մի պահ, շատ կարճ ակնթարթ ուրիշին էր սպասել:
Իմ ծննդից 6 տարի հետո հայրս պետք է մեռներ: Ինձ թվում էր` մենք նոր տուն ենք ստացել. սպիտակ տունը իմ մանկության պարահանդեսի սրահն էր, համոզված էի` նման սալահատիկներ միայն այդ տանը` հիվանդանոցում և արքայական պալատում կարող էր լինել, և ես սահեցնելով ոտքերս գնում էի խանութ` կեֆիր առնելու: Միշտ խոշոր գումար էին ձեռքս տալիս, որ ընթացքում շփոթվեի, մտածեի թվերի մասին: Հայրս մտահոգվում էր, որ մաթեմատիկա չեմ հասկանում, ասում էր մորս` չի հասկանում, ընդամենը խնձորներից ենք խոսում, բայց չի հասկանում: Մայրս հանգստացնում էր, հիշեցնում, որ երեխա եմ:
Ես բավականին շփոթված աղջնակ էի, քոլեջիս ավարտական հանդեսին հարևանուհու վարդագույն զգեստն էի հագել, որի գոտկատեղը թռնում էր վերև, բայց ոչ մեկ ավելի ժամանակ չուներ ինձ համար…հորս հաշված օրեր էին մնացել: Մայրս ասել էր` քեզ էնպես պահի իբր շորը քոնն է:
Ես զգում էի` մարմինս ուրիշ է, կարծես կոնքերս թափվող վարդագույն շերտերի տակ թաքնված միայնակ կղզյակներ լինեին, և ոտքերս անփութորեն գեղեցիկ էին, ծնկներս սպիտակ չէին, որովհետև հերթական վերքը չէր հասցնում չորանալ, երբ ես վաստակում էի նորը... մայրս զարմանում էր` ինչպես կարելի է այդքան չզգալ գետինը:
Պատահում էր, որ տուն էինք վերադառնում, ես շատ կարճ ժամանակ կարող էի հպվել հորս չորացած մարմնին, կարծես վանդակաճաղերը գրկեի ու հետևում լսեի հուսահատ ու տխուր մարդու մենակությունը…հիշում եմ` չգիտեինք ինչ խոսել, որովհետև մեր հանդիպումները այլ հայրերի ու դուստրերի հանդիպումների պես չէին. մենք վախենում էինք:
Մորս վարդագույն բլուզի վրա լայն, ոսկեգույն ցիլինդրով կնոջ դիմանկար է, այնքան համարձակ ու կանացի էր մայրս, հայրս միշտ գույնզգույն շորեր էր նվիրում մեզ: Դեղին շորը` սև պուտերով, գրկում էր մորս կուրծքը:
Հորս մահից հետո մայրս ինձ կարմիր կոշիկ գնեց, ես լալիս էի տոնավաճառում, կարծես կարմիրը մի տեսակ անհարգանք լիներ իմ անձի հանդեպ: Այսինքն՝ հիմա, երբ հետադարձ հայացք եմ նետում, տեսնում եմ ինձ` կարմիրի առջև փոքրացած. կարծես մի անշնորհք ուրախություն գրկում էր ոտքերս:
-Ախր, սա փայլուն կարմիր է,- լացելով՝ վանկարկում էի ես:
Մայրս երկար չխոսեց հետս, փող էր մի կողմ դրել, որպեսզի ինձ համար հենց կարմիր կոշիկ գներ:
Նա դուռը փակում էր վրաս, ու մինչ ես նայում էի Հարուստները նույնպես լալիս են հեռուստասերիալը, անհեթեթեթ ցածր աշխատավարձի դիմաց նա վաճառում էր իր ժամերը: Ես քրոջիցս ինձ փոխանցված գույնզգույն մատիտներով գիշերազգեստն էի հագնում, որը թափվում էր ուսերիցս, ուրվագծվում էր` ցից ոսկորները գրկած ցորենագույն մաշկս:
Հորս վանդակավոր վերնաշապիկների մեջ նրա մահից հետո ոչ մի թռչուն չգտանք: Վանդակաճաղերը բաց ճյուղեր էին, որոնց վրա շարվում էին նրանք: Հայրս իր հետ տարել էր իր երամը... իր բոլոր մտքերը, երազանքները, սիրելի կանանց մասին հիշողությունները, նրանց հարազատ, հեռու ու մոտիկ կերպարները թռել էին հեռու.այնտեղ, ուր ես ու մայրս
չէինք կարող հասնել:
Մայրս ինձ համար բլուզներ էր գործում` կանաչի մեջ խոյացող ամրոց, սյուներ, կենդանիներ, մանկական մարմինս մինչ գոտկատեղ ծածկվում էր նրա գործած ծաղիկներով: Գործելիս մայրս հաշվարկում էր այնպես, որ մի քանի տարի հագնեմ, և այնպես էր ստացվում, որ դրանց մեջ պարզապես մեծանում էի: Մորս գույնզգույն թելերի մեջ մարմինս սկզբում աննկատ
տարեցտարի ավելի հստակ էր ուրվագծվում:
Մայրս հեռուստահաղորդումներ էր նայում, ու ձեռքերը արագ շարժվում էին, մի թելը մյուսի մեջ, հետո հաջորդի, ով կմտածեր` մորս ներսում այդ գույներից և ոչ մեկը չկար, վաղուց ադեն նրա ներսի գույները խառնվել էին, մնացել էր անկանոն, խամրած երանգների տարածությունը` հիշողություն գույների մասին:
Ես հաճախ մեկուսանում էի սենյակում: Մայրս կանչում էր, որպեսզի հյուրերի մոտ մի խելացի բան ասեմ, կարդամ նոր գրած բանաստեղծությունս` հատկապես, երբ դա հորս և նրա մասին էր: Դպրոցում բանաստեղծություններիս տետրակը ձեռքից ձեռք էր թռնում, ես մի տեսակ ամաչում էի իմ մտքերի համար, տանը սրբագրում էի բոլոր արցունքներս, շարունակում գրել:
Կարծես դպրոցն ու ես բոլորովին այլ հարթություններ լինեինք: Մի աղջկա հետ էի ընկերացել: Երկուսս էլ չէինք հասկանում` ինչպես կարող ենք այդ տարածքում ինքնակազմակերպվել:
Դասի ընթացքում սեղանին մատներով հարվածում էինք, ընկերուհիս ասում էր` Ման, ներսումս երաժշտություն է լսվում: Ես միանում էի նրա երաԺշտությանը, երկուսով հարվածում էինք սեղանին, ուսուցչուհին պահանջում էր, որ դադարեցնենք թմբկահարել…մենք հանդուգն պատասխանում էինք.
-Ընկեր Ի., դուք այստեղ թմբո՞ւկ եք տեսնում, ո՞ւր է,- ձեռքներս օդ էինք բարձրացնում. մենք այն տարիքում էինք, երբ մեզ թվում էր` թմբկահարվում են միայն թմբուկները:
Ամբողջական հոդվածը կարող եք կարդալ այստեղ
