Լուսանկարիչնրն ի զորու են անել այն, ինչ չի կարող անել և ոչ մի կինոօպերատոր, նկարիչ կամ լրագրող՝ պատմության մեջ հավերժացնելայն ակնթարթները, որոնք ցնցեցին և հեղափոխեցին աշխարհը: Որոշ լուսնակարներ գերազանցում են ամբողջական պատմության գրքերի և կարող են դրանցից լավ պատմել մեզ մեր անցյալի մասին՝ լինի դա պատմական իրադարձություն, գիտական հայտնագործություն, թե տեխնիկական պրոգրեսսի ձեռքբերում:

 1  Համացանցում հայտնված առաջին լուսանկարը

1. Первая леди интернетаu000AВ 1973 году группа ученых из Университета Южной Калифорнии искала тестовое фото с хорошим динамическим диапазоном для исследования цифрового сжатия изображений. Свой выбор они остановили на девушке месяца из ноябрьского выпуска Playboy, который лежал в лаборатории. Один из исследователей, Александр Савчук, отсканировал фрагмент постера с разрешением 100 линий на дюйм. Получилось изображение формата 512 на 512 точек. Файл был назван по имени модели — Lenna.u000Au000AПостепенно Lenna стала промышленным стандартом отрасли и до сих пор используется в научных работах для проверки и иллюстрации алгоритмов обработки изображений (сжатия, шумоподавления и т. д.). Это же изображение было впервые передано цифровым способом в сети ARPANET, явившейся прототипом современного интернета.

1973 թվականին Հարավային Կալիֆորնիայի Համալսարանի մի խումբ գիտնականների լուսանկար էին փնտրում, որպեսզի փորձարկեին, թե ի՞նչ արդյունք կտա դրա թվայնացումը: Ընտրությունը կանգ առավ 73-ի նոյեմբեր ամսվա Playboy ամսագրի ամսվա աղջկա լուսանկարի վրա, որը այդ պահին գտնվում էր լաբորատորիայում: Սկանավորման արդյունքում ստացվեց 512x512 կետերով լուսանկար: Ֆայլը անվանվես մոդելի անունով՝ Լեննա, իսկ հետագայում այն դարձավ այդ ոլորտի չափորոշիչներից մեկը, որը մինչ օրս էլ կիրառվում է գիտական աշխատանքներում՝ նկարների մշակման ալգորիթների ստուգման համար: հենց այս նկարը նաև դարձավ առաջինը, որը հայտնվեց ARPANET ցանցում, որը ժամանակակից համացանցի նախատիպն էր:

Playboy поначалу грозил подать в суд за несанкционированное использование фотографии, но затем изменил свое решение, наоборот, рассказывая в своей рекламе об этом событии. Стоит отметить, что ноябрьский выпуск в итоге стал самым продаваемым в истории журнала. Журнал с «первой леди интернета» разошелся тиражом в 7 161 561 экземляров.

Playboy-ը սկզբում սպառնում էր դատի տալ գիտնականներին,մ բայց հետո մտափոխվեց և անգամ սկսեց պատմել դրա մասին իր գովազդներում: Արդյունքում, ամսագրի նոյեմբերյան թողարկումը դարձավ մասագրի պատմության մեջ ամենաշատ վաճառվածը՝ 7161561 վաճառված օրինակով:

 2  Նուբիացի ըմբշամարտիկները. «Բլուրների մարդիկ»

3. Нубийские борцыu000AНуба или «люди холмов» — общее название народностей, проживающих на границе Судана и Южного Судана в Нубийских горах. В 1947 фотограф Джордж Роджер и его жена, путешествуя по Африке по заданию National Geographic, узнали о нуба, которые жили также, как и их предки тысячу лет назад. Роджер получил разрешение от суданского правительства задокументировать жизнь племени. В 1949 году пара фотографов стала первыми, кто сфотографировал жизнь и обычаи этих «людей холмов».u000Au000AСреди их фотографий много постановочных снимков, но самыми известными стали документальные фото со спортивных мероприятий, племенных церемоний и танцев нуба. Опубликованная в 1952 году в National Geographic фотография борцов получила наибольшую известность. Она появилась везде: на открытках и в учебниках. На протяжении многих лет именно таким был портрет Африки.

Սուդանի ու Հարավային Սուդանի սահմանագծին գտնվող Նուբիական լեռներում ապրող ցեղատեսակների հավաքական անվանումը «Բլուրների մարդիկ» է: 1947 թվականին լուսանկարիչ Ջորջ Ռոջերն ու նրա կինը ճանապարհորդում էին Աֆրիկայով՝ National Geographic-ի համար նյութ պատրաստելու նպատակով: Նրան իմացան, որ այդ լեռներում ապրում են ցեղեր, որոնց կենսակերպը ընդհանրապես չի փոխվել հազարամյակներով և լուսանկարիչը թույլատվություն ստացավ Սուդանի իշխանություններից լուսաբանել այդ արտասովոր ցեղի կյանքը:

1949 թվականին լուսանկարիչների այս զույգը դարձավ առաջինը, ում հաջողվեց լուսանկարել «Բլուրների մարդկանց» կյանքն ու սովորույթները: Ճիշտ է, նկարների մեջ շատ են այնպիսիք, որտեղ մարդիկ ուղղակի ուզում են լավ երևալ տեսախցիկի առջև, բայց կան նաև այնպիսիք, որոնք հետո մեծ հռչակ ստացան: Դրանք հավերժացրել էին սպորտային միջոցառումներ, ցեղական արարողություններ և նուբիական պարեր: 1952 թվականին National Geographic ամսագրում հրապարակված այս լուսանկարը դարձավ ամենահայտնին և այն հայտնվեց ամնեուրեք՝ դասագրքերից սկսված, բացիկներով վերջացրած: Երկար տարիներ այսպիսին էր Աֆրիկայի «դիմանկարը»:

 3  Ցատկ դեպի ազատություն

4. Прыжок к свободеu000A15 августа 1961 года. 19u002Dлетний унтерu002Dофицер ГДР Ханс Конрад Шуман был направлен на перекресток улиц Ruppiner Straße и Bernauer Straße охранять начатое двумя днями ранее строительство Берлинской стены. На этом этапе Стена была всего лишь забором из колючей проволоки. Под предлогом проверки заграждения Шуман примял проволоку в одном месте ногой. Его действия привлекли внимание и с западной стороны ему закричали: «Перепрыгивай!», а подъехавшая полицейская машина остановилась в 10 метрах и открыла дверь, ожидая его.u000Au000A19u002Dлетний фотограф Петер Ляйбинг, командированный к стене с со стороны ФРГ, полтора часа следил за нервничающим солдатом. «Я не сводил с него глаз больше часа. У меня было чувство, что он собирается прыгнуть. Это был своего рода инстинкт. … Я научился это делать на скаковом дерби в Гамбурге. Нужно сделать фото в тот момент, когда лошадь оторвется от земли, но до того, как она пересечет барьер. … И этот момент пришел. Я нажал кнопку затвора, все было кончено».u000Au000AФотография Ляйбинга выиграл Overseas Press Club award в номинации «Лучшая фотография» 1961 года. Конрад Шуман поселился в Западном Берлине. После падения Стены, он перебрался в родную Баварию. Но родители, братья и сестры избегали Конрада, осуждая его поступок. Терзаемый депрессией Ханс Конрад Шуман 20 июня 1998 года повесился в саду своего дома.

Այս ցատկը տեղի ունեցավ 1961 թվականի օգոստոսի 15-ին: ԳԴՀ-ի 19-ամյա ունտեր-օֆիցեր Հանս Կոնրադ Շումանին ուղղարկել էին Ruppiner Straße և Bernauer Straße փողոցների խաչմերուկ, որպեսզի նա հսկի այնտեղ երկու օր առաջ սկսված ԲԲեռլինյան պատի շինարարությունը: Այդ պահի դրությամբ «պատն» իրենից ներկայացնում էր ընդամենը փշալարով պատված ցածր պատնեշ և Շումանը՝ պատնեշիի ամրությունը ստուգելի պատրվակով ոտքով մի քիչ իջեցրեց դրա բարձրությունը: Նրա գործողությունները գրավեցին Արևմտյան կողմում գտնվողների ուշադրությունը և այնտեղից բղավեցին որ նա ցատկի-անցնի պատնեշի վրայով, իսկ մոտակայքում գտնվող ոստիկանական մեքենան մոտեցավ և 10 մետրի վրա կանգնեց՝ բաց դուռով սպասելով Շումանին:

19-ամյա լուսանկարիչ Պետեր Լյայբինգը, ով գործուղված էր ԳՖՀ-ի կողմից պատի մոտ, մեկուկես ժամ հետևում էր նյարդային զինվորին և ոչ իզուր. Շումանի ցատկելու պահին նրան հաջողվեց իդեալական կադր անել, որը հաղթեց 1961 թվականին կայացած Overseas Press Club-ի մրցանակը՝ «Լավագույն լուսանկար» անվանակարգում: Իսկ այ Շումանը այդքան խանդավառ ապագա ունենալու բախտ չունեցավ: Նա ողջ կյանքն ափսոսում էր իր արարքի համար՝ հատկապես, երբ քանդվեց բեռլինյան պատը և արդյունքում նա կախվեց իր տան այգում՝ 1998 թվականի հունիսի 20-ին:

 4  Եղիզաբեթ 2-րդ թագուհին

5. Королева Елизавета IIu000AВ марте 2007 Энни Лейбовиц — известный американский фотограф, специализирующийся на портретах знаменитостей, — сделала несколько портретов королевы Великобритании Елизаветы II. На снимке, показанном выше, королева, одетая в белоu002Dзолотое вечернее платье, меховую накидку и бриллиантовую диадему сидит в Белой гостиной Букингемского дворца. Источником вдохновения Энни Лейбовиц стала картина «Королева Шарлотта» Томаса Гейнсборо, выставленная в Национальной галерее.u000Au000AЛейбовиц вспоминает о съемках так. «Она (королева) вошла в комнату так быстро, насколько позволяли ей ее тяжелые регалии, и проворчала: „Почему я должна носить все эти тяжелые одежды в середине дня?!“ А я просто восхищалась ей».

2007 թվականին հայտնի մարդկանց լուսանկարներ անելու վրա մասնագիտացած ամերիկացի լուսանկարիչ Էննի Լեյբովիցը արեց Եղիզաբեթ 2-րդ թագուհու մի քանի լուսանկարներ: Այս լուսանկարի ոգեշնչման աղբյուր է հանդիսացել Ազգային պատկերասրահում ցուցադրվող «Շարլոտտ թագուհի» կտավը, որի հեղինակը նկարիչ Թոմաս Գեյնսբորոն էր:

 5  Տիտանիկի գուժը

6. Титаникu000A«Титаник» — британский пароход компании «Уайт Стар Лайн» был заложен 31 марта 1909 года на верфях судостроительной компании «Харленд энд Вольф» в Северной Ирландии и спущен на воду 31 мая 1911 года. Корабль считался непотопляемым. И когда «Ньюu002DЙорк Таймс» вышел с заголовком «Катастрофа на Титанике» — это была сенсация. Остальные газеты, опираясь на сведения судостроительной компании «Уайт Стар Лайн», говорили о «некоторых проблемах после столкновения с айсбергом».u000Au000AНед Парфетт, 15u002Dлетний юноша на фотографии, продает газету рядом с Океаник Хаус, в котором располагался офис «Уайт Стар Лайн».

Բրիտանական «Ուայթ Սթար Լայն» ընկերությանը պատկանող այս հսկա նավի շինարարությունը սկսվել էր 1909 թվականի մարտի 31-ին՝ Հյուսիսային Իռլանդիայում, իսկ ջուր էր իջեցվել 1911 թվականի մայիսի 31-ին: Տիտանիկը համարվում էր անխորտակելի նավ և երբ «Նյու Յորք Թայմս» թերթի հերթական համարը դուրս եկավ «Ողբերգություն Տիտանիկի վրա» խորագրով, դա իսկական սենսացիա էր: 

Մնացած թերթերը՝ հիմնվելով «Ուայթ Սթար Լայն» ընկերության տվյալների վրա, գրում էին պարազպես «որոշ խնդիրների» մասին, որոնք ծագել էին այսբերգի հետ բախման արդյունքում: Այս լուսանկարում պատկերված 15-ամյա պատանին Նեդ Փաֆֆետն է, ով վաճառում է սենսացիոն խորագրով թերթը «Օկեանիկ Հուսի» հարևանությամբ, որտեղ էլ հենց գտնվում էր «Ուայթ Սթար Լայն» ընկերության գրասենյակը:

 6  Գրկիր hoddie-ն 

7. Обними «худи»u000AНе секрет, что в Соединенном Королевстве установлено большое количество уличных видеокамер. Поэтому «униформой» молодых правонарушителей стала толстовка с капюшоном (hoddie), позволяющая спрятать лицо. В 2006–2007 гг. она даже стала политическим символом.u000Au000AПосле введения в 2006u002Dм году ограничений на ношение этой одежды Дэвид Кэмерон, лидер Консервативной партии, выступил с речью в «Центре социальной справедливости Йана Дункана Смита» и рассказал о своем видении проблемы.u000Au000AХотя в речи Дэвида Кэмерона нигде не говорилось об объятиях, эта часть кампании будущего премьерu002Dминистра была названа «Обними „худи“». В 2007u002Dм году Кэмерон посетил одно из самых неблагополучных поместий Манчестера. На фотографии семнадцатилетний Райан Флоренци «стреляет» в лидера партии, чтобы произвести впечатление на друзей.

Գաղտնիք չէ, որ Մեծ Բրիտանիան հանդիսանում է աշխարհում ամենաշատ հսկող տեսախցիկներ ունեցող երկիրը, ինչը բերեց նրան, որ հանցագործներն ու պարզապես սովորական մարդիկ, ովքեր չէին ցանկանում, որպեսզի իրենց դեմքերը հայտնվեն տեսախցիկների օբյեկտիվում, սկսեցին մասսայաբար հագնել hoddie կոչվող այս շորը, որը թույլ էր տալիս ծածկել դեմքը: Բանը հասավ նրան, որ 2006-2007 թվականներին անգամ փորձեցին այս հագուստի վրա արգելք սահամանել:
2007 թվականին իր նախընտրական արշավի ժամանակ այս թեմային անդրադարձավ ապագա վարչապետ Դեվիդ Քեմերոնը, ինչը բերեց նրան, որ նրա արշավի այդ մասը ժողովրդի մոտ ստացավ «գրկիր hoddie-ն» անվանումը: Նկարում Քեմերոնի այցելությունն է Մանչեսթերի ամենաանապահով ու վտանգավոր թաղամասերից մեկը, իսկ նրա հետևում 17-ամյա Ռայան Ֆլորենցին է, ով «կրակում է» վարրապետի վրա՝ ընկերների վրա տպավորություն թողնելու համար:

 7  Նորդ-Օստ

8. Нордu002DОстu000A23 октября 2002 года группа вооружённых боевиков во главе с Мовсаром Бараевым захватила здание Дома культуры ОАО «Московский подшипник» в котором шел мюзикл «Нордu002DОст». Противостояние спецслужб и террористов длилось три дня. 26 октября через вентиляцию в здание стали закачивать усыпляющий газ. Специалисты полагают, что это было боевое отравляющее вещество на основе фентанила, однако точный состав газа оставался неизвестным, в том числе и спасавшим заложников медикам.u000Au000AВ результате террористического акта по официальным данным погибли 130 человек, в том числе 10 детей. Из числа погибших заложников 5 человек были застрелены до штурма, остальные скончались уже после освобождения в результате отравляющего действия газа. Хотя присутствие прессы на месте событий было ограничено, фотографу Sunday Telegraph Джастину Сатклиффу удалось сделать снимок освобожденной женщины, находившейся без сознания в автобусе сразу после штурма Театрального центра.u000Au000AФотография получила премию World Press Photo 2003 года. Журналисты Sunday Telegraph пытались узнать судьбу женщины с фотографии. К сожалению, неизвестно, чем закончились эти поиски.

2002 թվականի հոկտեմբերի 23-ին, մի խումբ զինված գրոհայիններ՝ Մովսար Բարաևի գլխավորությամբ, գրավեցին Մշակույթի տունը, որտեղ այդ պահին բեմադրվում էր «Նորդ-Օստ» մյուզիքլը: Հատուկ ծառայությունների ու ահաբեկիչների դիմակայությունը շարունակվում էր 3 օր, իսկ հոկտեմբերի 26-ին՝ օդափոխության համակարգի միջոցով շենքի մեջ քնաբեր ու նյարդապարալիզող գազեր լցրեցին: Մասնագետները կարծում են, որ զոհերի մեծ քանակը պայմանավորված էր նաև նրանով, որ գրոհից հետո ժամանած բժիշկներին հայտնի չէր այդ մարտական գազի բաղադրությունը և արդյունքում հնարավոր չէր ճշգրիտ օգնություն ցույց տալ գերիներին: Օպերացիայի արդյունքում զոհվեց 130 մարդ, այդ թվում՝ 10 երեխա:

Զոհվածներից 5-ին սպանել էին դեռ մինչև սպեցնազի գրոհը, իսկ մնացածը մահացել էին այդ գազի ազդեցությունից: Չնայած նրան, որ դեպքի վայրում լրագրողների ներկայությունը սահամանափակվել էր, Sunday Telegraph-ի լուսանկարիչ Ջասթին Սաթքլիֆֆին հաջողվեց լուսանկարել ազատագրված կանանցից մեկին, ում տեղափոխել էին ավտոբուս: Նկարը ստացավ 2003 թվականի World Press Photo մրցանակաբաշխության մրցանակին: Լրագրողները փորձել էին պարզել լուսանկարի մեջ պատկերված կնոջ ճակատագիրը, բայց դա նարնց չէր հաջողվել:

Շարունակելի

Կայքում տեղ գտած մտքերն ու տեսակետները հեղինակի սեփականությունն են և կարող են չհամընկնել BlogNews.am-ի խմբագրության տեսակետների հետ:
print Տպել